Stress is een natuurlijke reactie van je lichaam op uitdagingen of bedreigingen. Het helpt je om snel te reageren in gevaarlijke situaties, maar als dit te lang aanhoudt, kan het schadelijk zijn voor je gezondheid. In dit artikel leer je alles over stress, het stresshormoon cortisol en de impact van langdurige stress op je lichaam, inclusief specifieke effecten bij vrouwen in de overgang.
Hoe werkt stress in ons lichaam?
Wanneer je stress ervaart, activeert je lichaam het zenuwstelsel en produceert het stresshormonen zoals cortisol en adrenaline. Dit leidt tot de bekende fight, flight of freeze-reactie, oftewel vechten, vluchten of bevriezen. Deze oerreactie helpt je om snel te handelen bij gevaar:
- Fight (vechten): Je voelt je boos of gefrustreerd en wil het probleem actief aanpakken.
- Flight (vluchten): Je voelt de behoefte om de situatie te vermijden of te ontsnappen.
- Freeze (bevriezen): Je lichaam blokkeert en je weet niet hoe je moet reageren.
Deze mechanismen zijn nuttig in acute situaties, maar als stress langdurig aanhoudt, kan het schadelijk worden.
Cortisol: Het stresshormoon
Cortisol wordt geproduceerd door de bijnieren en helpt je lichaam omgaan met stress. Het verhoogt je bloedsuikerspiegel, onderdrukt het immuunsysteem en zorgt ervoor dat energie vrijkomt.
Dit is handig op korte termijn, maar bij chronische stress blijft je cortisolspiegel te hoog, wat negatieve effecten heeft op je gezondheid.
Chronische stress en de impact op je lichaam
Langdurige stress kan invloed hebben op diverse processen in je lichaam. Stress krijgt namelijk altijd voorrang op andere lichaamsfuncties, zoals:
- Spijsvertering: Stress vertraagt de spijsvertering, wat kan leiden tot darmklachten.
- Slaap: Een hoge cortisolspiegel kan slapeloosheid veroorzaken.
- Immuunsysteem: Langdurige stress verlaagt je weerstand, waardoor je vatbaarder wordt voor ziektes.
- Hormonale balans: Dit is vooral belangrijk voor vrouwen, en nog meer tijdens de overgang.
- Hart- en vaatstelsel: Chronische stress verhoogt de bloeddruk en kan het risico op hart- en vaatziekten vergroten.
Stress en de overgang: Een dubbele belasting voor de bijnieren
Tijdens de overgang neemt de productie van oestrogeen door de eierstokken af. De bijnieren nemen een deel van deze taak over door een kleine hoeveelheid oestrogeen uit buikvet aan te maken. In onze bijnieren maken we namelijk het basishormoon androgeen aan dat in ons buikvet wordt omgezet in oestrogeen. Echter, als de bijnieren overbelast zijn door langdurige stress en een constante aanmaak van cortisol, blijft er minder capaciteit over voor de productie van oestrogeen. Dit kan bestaande overgangsklachten, zoals opvliegers, stemmingswisselingen en vermoeidheid, verergeren.
Stressbeheersing
Het verminderen van stress is essentieel voor een gezond lichaam en een goede hormonale balans. Enkele effectieve strategieรซn zijn:
- Ademhalingsoefeningen: Op de juiste manier ademhalen kan helpen bij het activeren van het parasympathische zenuwstelsel, dat zorgt voor ontspanning.
- Beweging: Matige inspanning, zoals wandelen of yoga, verlaagt cortisol.
- Gezonde voeding: Vermijd suikers en cafeรฏne, en kies voor voedzame maaltijden.
- Slaap: Zorg voor een goed slaappatroon en een rustgevende avondroutine.
- Mindfulness en ontspanning: Meditatie en ontspanningstechnieken helpen je stressniveau te reguleren.
๐กLeestip: Stressbeheersing voor meer ontspanning, meer rust en meer positiviteit
Begeleiding nodig
Stress is een natuurlijke reactie van je lichaam, maar langdurige stress kan schadelijk zijn. Cortisol speelt hierin een grote rol en kan bij vrouwen in de overgang extra impact hebben door de overbelasting van de bijnieren. Door bewuste keuzes te maken op het gebied van ademhaling, beweging, voeding en slaap, kun je stress beter beheersen en zo je gezondheid ondersteunen.
Algehele welzijn
Ida Jager is een gediplomeerd BGN gewichtsconsulent en welzijnscoach die haar richt op de algehele welzijn van haar cliรซnten. Meer weten? Of heb jij begeleiding nodig? Neem dan vrijblijvend contact met mij op.
Kom je er zelf niet helemaal uit? En vind je het lastig om een balans te vinden? Als welzijnscoach help ik je om grip te krijgen op stress en balans terug te vinden in je leven. Wil jij meer rust en balans in je leven? Neem dan vrijblijvend contact met mij op en ontdek hoe ik je kan ondersteunen bij het verminderen van stress en het verbeteren van je welzijn.
